दिवाळी हा हिंदूंचा सर्वात मोठा सण असून, या दिवशी लक्ष्मी देवीची पूजा करण्याची परंपरा आहे. लक्ष्मी देवी ही संपत्ती, समृद्धी आणि सौंदर्याची देवी मानली जाते. या लेखात आपण दिवाळीच्या दिवशी लक्ष्मी पूजन कसे करावे, याची सविस्तर माहिती देणार आहोत.
यामध्ये पूजेसाठी आवश्यक सामग्री, पूजा विधी आणि मंत्र यांचा समावेश आहे. हा लेख आपल्याला लक्ष्मी पूजन करण्याची योग्य पद्धत शिकवून देईल आणि आपल्या घरात समृद्धी आणि सकारात्मक ऊर्जा आणण्यास मदत करेल.
दिवाळी लक्ष्मीपूजन कसे करावे?
लक्ष्मी पूजनसाठी आवश्यक सामग्री
- मूर्ती: लक्ष्मी, गणेश, सरस्वती आणि कुबेर देवांच्या मूर्ती.
- फुले: लाल, पिवळे, कमळ आणि गुलाबाची फुले, हार.
- पुष्पांजली: अक्षता, कुंकू, चंदन, रोली.
- नैवेद्य: फळे, सुपारी, केशर, दूध, दही, तूप, मध.
- अन्य: कलश, दीप, कापसाची बाती, नारळ, नाणी, आंब्याची पाने, लवंग, वेलची, दूर्वा इ.
- आसन: लाल किंवा पिवळे कापड, लाकडी स्टूल.
लक्ष्मी पूजन करण्याची पद्धत
- पूजास्थान सजावट: पूजा करण्याच्या जागेची चांगली स्वच्छता करा. व्यासपीठावर लाल किंवा पिवळे कापड पसरून त्यावर मूठभर धान्य ठेवा.
- कलश स्थापना: धान्याच्या मध्यभागी कलश ठेवा. कलशात पाणी भरून त्यात सुपारी, फूल, नाणे आणि तांदूळ टाका. कलशावर आंब्याची पाने गोलाकार आकारात ठेवा.
- मूर्ती स्थापना: कलशाच्या मध्यभागी लक्ष्मीची मूर्ती आणि उजव्या बाजूला गणेशाची मूर्ती ठेवा.
- पूजा आरंभ: मूर्तींना तिलक लावा आणि दीप प्रज्वलित करा. फुले अर्पण करा.
- अभिषेक: लक्ष्मीची मूर्ती पाणी आणि पंचामृताने स्नान करा.
- शृंगार: मूर्तीला हळद, कुंकू, तांदूळ आणि हार घाला.
- आरती: आरती करून शंख वाजवा.
- मंत्र जाप: लक्ष्मी आणि गणेश मंत्रांचा जप करा.
महत्वाचे मंत्र
- माँ लक्ष्मी मंत्र: ओम श्रीं श्रीं श्रीं कमले कमलालये प्रसीद प्रसीद श्रीं ह्रीं श्रीं ओम महालक्ष्मी नमः।
- श्री गणेश मंत्र: गजाननभूतगभु गणादिसेवितं कपितथा जम्बु फलचारुभक्षणम् । उमासुतां सु शोका विनास्करकं नमामि विघ्नेश्वरपदपंकजम् ।
- कुबेर मंत्र: ओम ह्रीं श्रीं क्रीम श्रीं कुबेराय अष्ट-लक्ष्मी मम गृहे धनं पुरे पुरे नमः।
काही महत्वाच्या गोष्टी
- शुभ मुहूर्त: लक्ष्मी पूजनसाठी शुभ मुहूर्त निश्चित करा.
- शुद्धता: पूजेच्या वेळी शारीरिक आणि मानसिक स्वच्छता ठेवा.
- विश्वास: श्रद्धा आणि विश्वासाने पूजा करा.
- घराची सजावट: दिवाळीच्या दिवशी घराची सजावट करा.
- दीपदान: घराच्या दरवाज्यावर आणि खिडक्यांवर दीपदान करा.
नोट: ही माहिती सामान्य स्वरूपाची आहे. अधिक सविस्तर माहितीसाठी आपण आपल्या कुटुंबातील ज्येष्ठ सदस्यांना किंवा पुजारी यांचा सल्ला घेऊ शकता.
वसुबारस पूजा कशी करावी ? काय करावे काय टाळावे ?
२०२४ मध्ये दिवाळी कधी आहे? 31 ऑक्टोबर की 1 नोव्हेंबर ला ?
पंचांगानुसार दरवर्षी कार्तिक महिन्याच्या कृष्ण पक्षाच्या अमावास्येला दिवाळी साजरी केली जाते. या वर्षी अमावस्या तिथी 1 नोव्हेंबर , शुक्रवारला संध्याकाळी 6 वाजून 16 मिनिटांनी संपणार आहे. पण, ही तिथी 31 ऑक्टोबर, गुरुवारी दुपारी 3 वाजून 52 मिनिटांपासून सुरू होणार आहे.
दिवाळी हा रात्रीचा सण असल्याने आणि लक्ष्मी पूजा सूर्यास्तानंतर आणि चंद्र उगवण्यापूर्वी केली जाते, 31 ऑक्टोबर 2024 रोजी दिवाळी साजरी करावी.
लक्ष्मी पूजनाचा शुभ मुहूर्त
पंचांगानुसार 31 ऑक्टोबर रोजी संध्याकाळी 5 वाजून 12 मिनिटांपासून 7 वाजून 43 मिनिटांपर्यंत प्रदोष काळ आहे. लक्ष्मी पूजनासाठी शुभ मुहूर्त संध्याकाळी 5 वाजून 12 मिनिटांपासून रात्री 10 वाजून 30 मिनिटांपर्यंत आहे. भगवान गणेश आणि मां लक्ष्मीची पूजा तुम्ही 31 ऑक्टोबर रोजी रात्री 10:30 वाजेपर्यंत करू शकता.
सोप्या भाषेत:
दिवाळीची तारीख: या वर्षी दिवाळीची तारीख 31 ऑक्टोबर आणि 1 नोव्हेंबर या दोन्ही तारखांना येते. पण, आपल्याला रात्रीची दिवाळी साजरी करायची असल्याने, 31 ऑक्टोबरलाच दिवाळी साजरी करणे अधिक योग्य आहे.
लक्ष्मी पूजन: लक्ष्मी पूजनसाठीचा शुभ मुहूर्त 31 ऑक्टोबरच्या संध्याकाळी 5 वाजून 12 मिनिटांपासून रात्री 10:30 वाजेपर्यंत आहे.
महत्वाची गोष्ट:
दिवाळीची तारीख आणि शुभ मुहूर्त याबाबत थोडा गोंधळ असू शकतो. त्यामुळे तुमच्या घरातील वडिलांना, आजोबांना किंवा कुठल्याही धार्मिक गुरूंना विचारून तुम्ही याबाबत अधिक माहिती घेऊ शकता.
निष्कर्ष : दिवाळी लक्ष्मीपूजन कसे करावे
दिवाळी लक्ष्मीपूजन हा केवळ एक धार्मिक विधी नसून, तो आपल्या जीवनात समृद्धी, सुख आणि शांती आणण्याचा एक सकारात्मक प्रयत्न आहे. लक्ष्मी देवीची पूजा केल्याने आपल्या मनात सकारात्मक विचार येतात आणि आपण अधिक मेहनतीने काम करण्यास प्रेरित होतो.
याशिवाय, पूजेच्या वेळी आपण आपल्या कुटुंबियांशी एकत्र येतो आणि एकमेकांना शुभेच्छा देतो. यामुळे आपले नाते अधिक मजबूत होतात. दिवाळी हा सण आपल्याला आपल्या परंपरांचा स्मरण करून देतो आणि आपल्या पूर्वजांचे आशीर्वाद घेण्याची संधी देतो. त्यामुळे दिवाळीचा सण आपल्यासाठी खूपच महत्त्वाचा आहे.
या लेखात आपण दिवाळी लक्ष्मीपूजन कसे करावे, याची सविस्तर माहिती दिली आहे. आशा आहे की ही माहिती तुमच्यासाठी उपयोगी ठरेल आणि तुम्ही दिवाळीचा सण उत्साहात साजरा कराल.
। । श्री स्वामी समर्थ । ।
