॥ श्री गणेशाय नमः ॥
धन्य धन्य ते या जगती । स्वामीचरणी ज्यांची भक्ती ।
त्यांसी नाही पुनरावृत्ती । पद पावती कैवल्य ॥१॥
गताध्यायी कथा सुंदर । स्वामींनी मीं निवेदिले स्वचरित्र ।
आणि बाबा दिगंबर । त्यांचे वृत्त निवेदिले ॥२॥
निर्विकार स्वामीमूर्ति । लोका चमत्कार दाविती ।
काही वर्षे करोनी वस्ती । मंगळवेढे सोडिले ॥३॥
मोहोळमाजी वास्तव्य करीता । आप्पा टोळ झाले भक्त ।
तेथीचे साकल्य वृत्त । अल्पमती केवी वर्णू ॥४॥
स्वामी चरित्राचे हे सार । म्हणून केला नाही विस्तार ।
वर्णिता कथा समग्र । ग्रंथ पसरे उदधीसम ॥५॥
सवे घेउनी स्वामींसी मीं । टोळ जाती अक्कलकोटासी ।
अर्धमार्गावरुनी टोळांसी । मागे परतणे भाग पडे ॥६॥
टोळ आज्ञापिले सेवका । जोवरी आम्ही येउ का ।
तोवरी स्वामींसी मीं सोडू नका । येथेच मुक्काम करावा ॥७॥
टोळ गेलिया परतोनी । स्वामी चालले उठोनी ।
बहुत वर्जिले सेवकांनी । परी नच मानिले त्या ॥८॥
तेथोनिया निघाले । अक्कलकोटाप्रती आले ।
ग्रामद्वारी बैसले । यतिराज स्वेच्छेने ॥९॥
तेथे एक अविंध होता । तो करी तयांची थट्टा ।
परी काही चमत्कार पाहता । महासिद्ध समजला ॥१०॥
पूर्वपुण्यास्तव निश्चिती । आले चोळप्पाचे गृहाप्रती ।
स्वामींसी मीं जाणोनी ईश्वरमूर्ती । चोळप्पा करी आदर ॥११॥
चोळप्पाचे भाग्य उदेले । यतिराज गृहासी आले ।
जैसी कामधेनू आपण बळे । दरिद्रि याच्या घरी जाय ॥१२॥
पूर्वपुण्य होते गाठी । म्हणूनी घडल्या या गोष्टी ।
झाली स्वामीराज भेटी । परम भाग्य तयाचे ॥१३॥
धन्य धन्य तयाचे सदन । जे स्वामींचेमीं चेवास्तव्यस्थान ।
सुरवरां जे दुर्लभ चरण । तयाच्या घरी लागले ॥१४॥
योगाभ्यासी योग साधिती । तडी ता पडी मार्गी श्रमती ।
निराहार कितीक राहती । मौन धरिती किती एक ॥१५॥
एक चरणी उभे राहोन । सदा विलोकिती गगन ।
एक गिरीगव्हरी बैसोन । तपश्चर्या करिताती ॥१६॥
एक पंचाग्निसाधन करिती । एक पवनाते भक्षिती ।
कित्येक संन्यासी होती । संसार अवघा सांडोनी ॥१७॥
एक करिती किर्तन । एक मांडिती पूजन ।
एक करिती होमहवन । एक षट्कर्मे आचरिती ॥१८॥
एक लोका उपदेशिती । एक भजना माजी नाचती ।
एक ब्राम्हण भोजन करिती । एक बांधिती देवालये ॥१९॥
परी जयाचे चरण । दुर्लभ सद्भक्तिवाचोन ।
केलियासी नाना साधन । भावाविण सर्व व्यर्थ ॥२०॥
योगयागादिक काही । चोळप्पाने केले नाही ।
परी भक्तिस्तव पाही । स्वामी आले सदनाते ॥२१॥
तयाची देखोनिया भक्ती । स्वामी तेथे भोजन करिती ।
तेव्हा चोळप्पाचे चित्ती । आनंद झा ला बहुसाळ ॥२२॥
तैपासून तयाचे घरी । राहिले स्वामी अवतारी ।
दिवसेंदिसें वस चाकरी । चोळप्पा करी अधिकाधिक ॥२३॥
तेव्ही राज्यपदाधिकारी । मालोजीराजे गादीवरी ।
दक्ष असोनी कारभारी । परम ज्ञानी असती जे ॥२४॥
अक्कलकोटची प्रख्याती । तेव्हा काही विशेष नव्हती ।
परी तयांचे भाग्य निश्चिती । स्वामीचरणी उदेले ॥२५॥
तैपासून जगांत । त्या नगराचे नाव गाजत ।
अप्रसिद्ध ते प्रख्यात । कितीएक जा हले ॥२६॥
चोळप्पाचे गृहाप्रती । आले कोणी एक यती ।
लोका चमत्कार दाविती । गावात बात पसरली ॥२७॥
आपुली व्हावी प्रख्याती । ऐसे नाही जयांचे चित्ती ।
म्हणुनिया स्वामीराज यती । बहुधा न जाती फिरावया ॥२८॥
लोकांमाजी पसरली मात । नृपासी कळला वृत्तांत ।
की आपुलिया नगरात । यती विख्या त पातले ॥२९॥
राहती चोळप्पाचे घरी । दर्शना जा ती नरनारी ।
असती केवळ अवतारी । लीला ज्यां ची विचित्र ॥३०॥
वार्ता ऐसी ऐकोनी । राव बोलले काय वाणी ।
गावात यती येवोनी । फार दिवस जाहले ॥३१॥
परी आम्ही श्रुत पाही । आजवरी जाहले नाही ।
आता जावोनी लवलाही । भेटू तया यतिवर्या ॥३२॥
परी ते केवळ अंतर्ज्ञानी । ऐसी वार्ता ऐकली कानी ।
हे सत्य तरी येवोनी । आताच देती दर्शना ॥३३॥
रावमुखातून वाणी निघाली । तोचि यतिमूर्ती पुढे ठेली ।
सकल सभा चकित झाली । मति गुंगली रायाची ॥३४॥
सिंहासनाखाली उतरोन । राव घाली लोटांगण ।
प्रेमाश्रूंनी भरले नयन । कंठ झाला सद्गदित ॥३५॥
दृढ घातली मिठी चरणी । चरण धुतले नेत्राश्रूंनी ।
मग तया हस्तकी धरोनी । आसना वरी बैसविले ॥३६॥
खूण पटली अंतरी । स्वामी केवळ अवतारी ।
अभक्ती पळोनी गेली दूरी । चरणी भक्ती जडली तै ॥३७॥
सकळ सभा आनंदली । समस्ती पा ऊले वंदिली ।
षोडशोपचारे पूजिली । स्वामीमूर्ती नृपराये ॥३८॥
निराकार आणि निर्गुण । भक्तांसाठी झाले सगुण ।
तयांच्या पादुका शिरी धरोन । विष्णू नाचे ब्रह्मानंदे ॥३९॥
इति श्रीस्वामी चरित्र सारामृत । ना ना प्राकृत कथा संमत ।
प्रेमळ भक्त परिसोत । तृतीयोऽध्याय गोड हा ॥४०॥
॥ श्रीस्वामीचरणार्पणमस्तु ॥ श्रीमस्तु शुभंभवती ॥
